Hoofd­rechtings­reflexen

Welke varianten bestaan er?

De hoofdrechtingsreflexenDe hoofdrechtingsreflexen vallen onder de posturale reflexen en hebben de functie om de ogen en het hoofd te stabiliseren. (HRR) worden soms opgedeeld in een oculaireDe oculaire hoofdrechtingsreflex is het hoofdrechtingsreflex dat door visuele input wordt geactiveerd. & labyrint hoofdrechtingsreflexDe labyrint hoofdrechtingsreflex is het hoofdrechtingsreflex dat door evenwichts- en sensomotorische prikkels wordt geactiveerd. De oculaire hoofdrechtingsreflexDe oculaire hoofdrechtingsreflex is het hoofdrechtingsreflex dat door visuele input wordt geactiveerd. wordt geactiveerd door visuele input, terwijl de labyrint hoofdrechtingsreflexDe labyrint hoofdrechtingsreflex is het hoofdrechtingsreflex dat door evenwichts- en sensomotorische prikkels wordt geactiveerd door evenwichts- en sensomotorische prikkels geactiveerd wordt. De onderliggende systemen overlappen voor een groot deel en beïnvloeden elkaar direct en indirect.

Een andere indeling die wordt gemaakt gaat uit van de zogeheten ‘referentie kaders’. Vanuit ieder referentie kader heeft het lichaam verschillende complexe verwerkings-routes om eenzelfde doel te behalen, namelijk het stabiliseren van de ogen/het hoofd. De precieze werking van ieder systeem dat betrokken is bij deze reflex-reacties wordt nog steeds verder onderzocht.

Allocentrisch referentiekader

Het allocentrisch referentiekader houdt in dat de oriëntatie door middel van de ogen wordt bepaald aan de hand van voorwerpen in ruimtelijke-relatie tot elkaar. Bijvoorbeeld, de trein naast de trein waar jezelf in zit rijd weg. Wie beweegt? Soms interpreteer je lichaam dat jezelf beweegt in plaats van de trein naast je.

Egocentrisch referentiekader

Het egocentrisch referentiekader houdt in dat de oriëntatie bepaald wordt vanuit het eigen lichaam in de ruimte. Hierbij gebruikt het lichaam de somatosensoriek / proprioceptieProprioceptie ook wel positiezin, zelfwaarneming of lichaamswaarneming genoemd is het vermogen om de positie van het eigen lichaam waar te nemen..

Geocentrisch referentiekader

Het geocentrisch referentiekader houdt in dat de verticale oriëntatie bepaald wordt t.o.v. de zwaartekracht. Hierbij gebruikt het lichaam de druksensoren in de huid (m.n. de druksensoren onder de voetzolen zijn hier heel gevoelig voor) en de sensorische informatie van de buikorganen.

Wat is de functie van de reflex?

De hoofdrechtingsreflexenDe hoofdrechtingsreflexen vallen onder de posturale reflexen en hebben de functie om de ogen en het hoofd te stabiliseren. zorgen ervoor dat het hoofd in een loodrechte lijn t.o.v. de grond blijft, onafhankelijk van de bewegingen die andere lichaamsdelen actief en passief maken. Dit is een belangrijke basis voor lichaamsbalans, gecontroleerde oogbewegingen en visuele perceptievisuele waarneming / waarneming via de ogen..

Hoe kun je de reflex herkennen/waarnemen?

Er zijn verschillende motorische bewegingen die aan de hoofdrechtingsreflexenDe hoofdrechtingsreflexen vallen onder de posturale reflexen en hebben de functie om de ogen en het hoofd te stabiliseren. toegeschreven kunnen worden. De huidige beschreven componenten zijn de vestibulo-oculaire reflexDe vestibulo-ocluaire reflex corrigeert de ogen tijdens het bewegen van het hoofd zodat de ogen op één punt gefixeerd blijven (VOR) en de vestibulocollic reflexDe vestibulocollic reflex beïnvloed de nekspieren zodat het hoofd op de verticale loodlijn blijft wanneer het lichaam uit die verticale loodlijn beweegt/valt. (VCR).

  • De VORvestibulo-oculaire reflexDe vestibulo-ocluaire reflex corrigeert de ogen tijdens het bewegen van het hoofd zodat de ogen op één punt gefixeerd blijven corrigeert de ogen tijdens het bewegen van het hoofd zodat de ogen op één punt gefixeerd blijven.
  • De VCRvestibulocollic reflexDe vestibulocollic reflex beïnvloed de nekspieren zodat het hoofd op de verticale loodlijn blijft wanneer het lichaam uit die verticale loodlijn beweegt/valt. beïnvloed de nekspieren zodat het hoofd op de verticale loodlijn blijft wanneer het lichaam uit die verticale loodlijn beweegt/valt.

laterale(zijwaartse) hoofd-rechtings-reflex
De oprichting van het hoofd door de hoofdrechtingsreflexen tijdens het zijwaarts bewegen van de romp
sagitale(voor/achterwaartse) hoofd-rechtings-reflex
De oprichting van het hoofd door de hoofdrechtingsreflexen tijdens het voorwaarts bewegen van de romp

Hoe ontwikkeld de reflex?

De hoofdrechtingsreflexenDe hoofdrechtingsreflexen vallen onder de posturale reflexen en hebben de functie om de ogen en het hoofd te stabiliseren. beginnen tussen de 2 en 4 maanden met ontwikkelen. Een belangrijke voorwaarde voor een goede ontwikkeling van deze reflexen is dat de onderliggende primitieve reflexenDe primitieve reflexen hebben als primair doel om te overleven en om geboren te worden. Daarnaast helpen de primitieve reflexen zowel voor de geboorte als in de eerste levensmaanden bij de (eerste) neurologischeontwikkeling. die invloed hebben op de nek en posturale controleHet handhaven van de houding/postuur. zijn geïnhibeerd.

Wat gebeurt er als de reflex niet onder controle gebracht wordt?

Als de hoofdrechtingsreflexenDe hoofdrechtingsreflexen vallen onder de posturale reflexen en hebben de functie om de ogen en het hoofd te stabiliseren. niet goed ontwikkelen zullen de balans en gecontroleerde oogbewegingen niet automatiseren en moeilijk blijven. Hierdoor kan er een hogere spierspanning in het nek en schouder gebied of een slechte postuur/houding ontstaan. Ook de coördinatie wordt hierdoor beïnvloed.

Bij iemand waar de hoofdrechtingsreflexenDe hoofdrechtingsreflexen vallen onder de posturale reflexen en hebben de functie om de ogen en het hoofd te stabiliseren. nog niet goed ontwikkeld zijn is de visuele perceptievisuele waarneming / waarneming via de ogen. anders. Hierdoor is het inschatten van afstand en diepte moeilijker. Ook kan het volgen van een lijn (lezen van een regel) of het focussen op 1 punt (kijken naar het schoolbord) meer inzet vragen.

Bij kinderen waar de hoofdrechtingsreflexenDe hoofdrechtingsreflexen vallen onder de posturale reflexen en hebben de functie om de ogen en het hoofd te stabiliseren. nog niet goed ontwikkeld zijn is zowel het concentreren, als de visueleVisuele informatie is informatie die via de ogen binnenkomt en auditieve informatieInformatie die binnenkomt via het gehoor verwerking lastig. Ook het begrijpend lezen, spelling, rekenen en schrijven gaat moeizamer.